Hãy tưởng tưởng bạn đang ngồi trên bộ salon êm ái và quyết định sẽ nghe một cái gì đó. Bạn sẽ phải đứng dậy, đến bên giá để CD, ngoẹo đầu ngoẹo cổ đọc tên trên gáy đĩa và chọn được một đĩa ưng ý. Rồi sẽ phải mở hộp đĩa, cho vào đầu đọc và nhấn nút play. Lúc này bạn mới có thể quay về ghế để thưởng thức nhạc.

Giờ bạn sẽ tiếp tục thưởng thức nhạc từ vị trí ghế nệm êm ái của mình, nhưng thay vào đó, bạn có một thiết bị điều khiển màn cảm ứng ở ngay bên cạnh. Thiết bị này hiển thị toàn bộ kho nhạc dưới dạng các bìa album trên màn hình. Các bài nhạc có thể sắp xếp theo vần ABC, theo thể loại, theo soạn giả, nhà sản xuất, theo ban nhạc và theo cả ca sĩ hoặc nhạc công. Tất cả mọi việc cần làm chỉ là chạm vào bìa album, bài nhạc ưa thích của bạn sẽ cất lên ngay tức khắc.

Đó chính là một thế giới mới, thế giới của nhạc số trên server (máy chủ nhạc số).

Tất nhiên đây mới chỉ là bề nổi so với những gì mà hệ thống nhạc số trên server tác động đến cách thức quản lý và nghe nhạc của người nghe với thư viện âm nhạc của mình. Thử nghĩ xem, sau khi chọn nghe một bài nhạc nào đó, bỗng nhiên bản cảm thấy rất thích thú với phong cách chơi trống của tay trống huyền thoại Peter Erskine, hẳn bạn có băn khoăn không biết trong số các đĩa nhạc của mình có bài nào mà tay trống này chơi nữa không? Và chỉ qua vài cái lướt tay trên màn cảm ứng, bạn có thể tìm được tất cả các bài hát có Peter Erskine chơi và có thể chọn nghe bất cứ lúc nào.

Một trường hợp khác, mà chắc ai cũng trải qua, đó là khi đang muốn nghe một thể loại nhạc, không nhất thiết là một bài cụ thể nào. Điều cần làm chỉ là chọn một bài bất kỳ trên thiết bị điều khiển, server dữ liệu nhạc số sẽ sắp xếp lại các album theo thể loại đó để giúp bạn mường tượng sẽ được nghe những bài gì. Hoặc đơn giản hơn, hãy chọn cụ thể một thể loại nào đó và để server chơi đi chơi lại thể loại đó bao lâu tùy bạn chọn (vốn rất thích hợp trong các bữa tiệc).

Ngày nay các máy chủ nhạc số không chỉ là nơi lưu trữ kho âm nhạc mà còn là cổng giao tiếp cập nhật những bài hát hay những trào lưu âm nhạc mới. Ví dụ, một ngày nào đó đang trên đường lái xe về nhà, đột nhiên bạn nghe được một đoạn nhạc trên rađio rất hấp dẫn. Khi về tới nhà, bạn chỉ việc bật server để tự động tìm kiếm các bài nhạc mới đó và tải về bộ sưu tập của mình. Với tốc độ đường truyền hiện nay, sự khác biệt giữa âm nhạc được lưu sẵn với âm nhạc tải về không còn là vấn đề lớn. Gần như bạn có thể truy cập ngay lập tức vào các kho dữ liệu nhạc khổng lồ trực tuyến với những cách sắp xếp khoa học và cụ thể đến mức bạn có thể tìm thấy ngay thứ mình cần. Mặc dù các kho dữ liệu nhạc trực tuyến với chất lượng phục vụ 24/7 cũng sẽ ngồn một khoản chi phí không nhỏ nhưng nó mang lại một cơ hội chưa từng có về khả năng khai thác âm nhạc. Những ai từng sử dụng các kho nhạc số rồi sẽ thấy rằng khó mà có thể sống thiếu nó được. Khái niệm âm nhạc phải được lưu trên một mảnh nhựa như CD và phải đút vào một thiết bị đọc để có thể nghe được sẽ sớm trở nên một quan niệm lỗi thời.

Một server nhạc số không chỉ cho phép bạn khai thác kho dữ liệu âm nhạc của mình theo một cách thức hoàn toàn mới, mà nó còn có tiềm năng mang lại chất lượng âm thanh tốt hơn là nghe trực tiếp từ CD. Âm nhạc được chơi từ ổ cứng có chất lượng tốt hơn khi chơi từ ổ quang, hay nói cách khác, nhạc nén từ CD vào máy chủ nhạc số cho chất lượng chơi nhạc đáng tin cậy hơn so với chơi từ chính bản thân đĩa gốc khi được giải mã trên cùng một bộ chuyển đổi số - tương tự (DA).

Nhiều người thắc mắc tại sao âm thanh sao chép lại có thể tốt hơn nguyên gốc? Hãy chú ý tới tiến trình chơi nhạc của một đĩa quang. Trước tiên, đầu laser đọc dữ liệu từ một chiếc đĩa quay với vận tốc 200-500 vòng một phút, áp dụng các quá trình sửa lỗi dữ liệu ngay trong khi đọc. Hệ thống quang học phải qua quá trình này để đảm bảo dữ liệu đọc đúng. Thêm vào đó, đồng hồ xung nhịp điều khiển quá trình chuyển đổi số - tương tự bị phụ thuộc vào đồng hồ xung điều khiển đĩa quay.

Giờ hãy xem xét quá trình nén những dữ liệu này vào ổ cứng trên máy chủ. Phần mềm nén đĩa sẽ đọc đi đọc lại một vùng nào đó của đĩa nếu phát hiện lỗi và chỉ tiếp tục đọc khi dữ liệu đã đảm bảo chính xác. Sau đó, chúng được lưu trong ổ cứng và được quản lý như bất kỳ các dữ liệu khác trên máy tính. Do đã chính xác và đã được lưu cố định trên ổ cứng, việc đọc lại các dữ liệu này trở thành một thao tác dễ dàng hơn nhiều so với quá trình hoạt động của mắt đọc laser dõi theo từng dữ liệu trên đĩa quang với các nguy cơ rung, lắc hay lệch quỹ đạo trong khi quay chỉ để duy trì được độ chính xác dữ liệu. Thêm vào đó, người ta đã chứng minh được rằng chất lượng của bản thân đĩa quang (đặc biệt là cấu trúc lỗ đốt và bề mặt dùng để mã hóa dữ liệu) cũng có những ảnh hưởng nhất định đến chất lượng âm thanh, trong khi ở ổ cứng thì nguy cơ này hoàn toàn không hiện hữu.

Trên thực nghiệm, một số chuyên gia đã tiến hành so sánh âm thanh từ một đầu đĩa CD tiêu chuẩn với âm thanh trên một máy chủ nhạc số sử dụng cùng một bộ chuyển đổi DA với cùng một loại cáp số. Đầu tiên, nhạc được nén từ CD vào máy chủ, sau đó CD này được cho vào một đầu đọc và được bật để so với chính bài nhạc vừa được nén vào máy chủ đó. Kết quả cho thấy âm thanh từ máy chủ nhạc số nghe mượt hơn ở dải treble với chi tiết nhiều hơn. Âm trường trên máy chủ nhạc số cũng được cải thiện hơn với không gian nhạc như rộng hơn, âm hình tốt hơn, tăng cường độ sâu hơn, tổng thể đem đến một chất lượng âm nhạc thuyết phục hơn.

Vì thế, không chỉ tiện lợi trong việc quản lý, việc nén và chơi nhạc từ máy chủ nhạc số còn có thể cải thiện chất lượng âm thanh so với việc nghe từ đĩa CD, nhất là các đĩa sẽ hao mòn dần theo thời gian. Tất nhiên, nó cũng đi kèm điều kiện là máy chủ nhạc số phải được cấu hình và cài đặt đúng đắn.